ĐẠI HẠN HÁN - CÀ PHÊ TÂY NGUYÊN MẤT MÙA
Theo Hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam (Vicofa), báo cáo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho thấy, trong nửa đầu năm 2016, nhiều khả năng sẽ xuất hiện mùa đông khô, ấm ở miền Bắc, thiếu hụt mưa, dòng chảy dẫn đến hạn hán khốc liệt ở miền Trung và Tây Nguyên.
Cụ thể, cuối tháng 5, dòng chảy trên các sông miền Trung và khu vực Tây Nguyên tiếp tục giảm dần. Dòng chảy trên các sông ở Bắc Trung bộ khả năng thấp hơn mức trung bình nhiều năm tới 50 - 70%; Trung và Nam Trung bộ còn có khả năng thấp hơn mức trung bình nhiều năm tới 60-80%, có nơi trên 80%. Tình trạng khô hạn, thiếu nước xâm nhập mặn có khả năng xảy ra sớm trên diện rộng và khốc liệt tương đương hoặc hơn so năm 2015. Tại miền Bắc, do tác động của El Nino, nhiệt độ trung bình trong các tháng nửa đầu năm 2016 tiếp tục có xu hướng cao hơn mức trung bình nhiều năm. Rét đậm, rét hại ở miền Bắc không kéo dài và nắng nóng xuất hiện sớm hơn so với mức trung bình nhiều năm ở Tây Bắc, Trung bộ và Nam bộ. Dòng chảy trên các sông suối giảm dần và có khả năng thiếu hụt so với trung bình nhiều năm. Nguy cơ thiếu nước cục bộ sẽ rất cao, vùng núi và trung du phía Bắc có diễn biến nghiêm trọng hơn vùng đồng bằng.
Những ngày này các tỉnh ở Tây Nguyên đang đối mặt với "cơn khát" đỉnh điểm khi hầu hết ruộng đồng nứt nẻ, cây cối chết khô... Là nơi khắc nghiệt nhất, hàng nghìn người dân Gia Lai đang tìm đủ mọi cách vét kênh, đào đất, chắt chiu từng giọt nước để cứu mùa màng. Tuy nhiên, nhiều nơi người dân đã buông tay bất lực.
Vẻ mặt rầu rĩ nhìn vườn cà phê 3 ha cháy lá, cành chết khô, anh Phùng Văn Thanh (xã Ia Đreng, huyện Chư Pứh, Gia Lai) cho biết, mấy tháng nay vườn cà phê của gia đình không có nước tưới dù bỏ ra gần 100 triệu đồng khoét sâu, đào thêm 3 cái giếng.
"Một tháng nữa không có mưa thì vườn cà phê gần 10 tuổi của tôi đành vứt bỏ. Nhiều nhà may mắn hơn vẫn còn nước để tưới nhưng họ phải kéo ống nước dài mấy cây số mới mua được nước. Chưa có năm nào tôi chứng kiến cảnh khô hạn như thế này”, anh Thanh nói.
Vicofa dự báo, với diễn biến thời tiết trên sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sản xuất cà phê vối ở Tây Nguyên là loại cà phê cần nhiều nước. Đồng thời tuyết rơi ở phía Bắc có khả năng gây mất mùa cà phê Arabica ở Sơn La, Điện Biên, Quảng Trị. Vụ mùa 2016-2017 sản lượng cà phê sẽ tiếp tục giảm và sẽ là vụ giảm thứ 3 liên tiếp của Việt Nam. Nửa đầu tháng 1 năm nay xuất khẩu cà phê chỉ đạt 70.000 tấn. Dự kiến năm 2017 Việt Nam có khả năng chỉ xuất khẩu 1 triệu tấn cà phê nhân, giảm 25% so với 2016.
Thi Hà